Door dr. Samefko Ludidi
Een van de meest besproken onderwerpen als het gaat om voeding, is suiker. Als je naar de reclame voor etenswaren kijkt, lijkt suikervrij altijd beter. Is het dan een kwaad dat je zoveel mogelijk moet mijden, zeker als sporter?
Suiker speelt een heel belangrijke rol in het lichaam. Je hebt het nodig om te kunnen leven. Jouw bloed heeft altijd een minimale hoeveelheid suiker nodig. Het is een belangrijke brandstof om het brein te laten functioneren. Krijgen je hersenen te weinig suiker, dan raak je in coma.
Er is ook een bovengrens. Als je daar structureel overheen gaat, kan je last krijgen van diabetes, ook suikerziekte genoemd. Dan raakt jouw lichaam ontregeld. Het kan niet meer vanzelf tot een gebalanceerde bloedsuikerspiegel komen. Dat moet je dan voortaan bijsturen met het toedienen van insuline.
Spieren kunnen ook suiker gebruiken om te functioneren en te presteren. Suikers zijn een prettige brandstof die makkelijk wordt opgenomen. Je lijf teert er goed op, maar niet heel lang. Het biedt niet genoeg energie in om wat langer te presteren. Als je jouw lichaam op suiker wilt laten draaien, moet je steeds bijtanken. Daarom zie je wielrenners continu gelletjes eten en liters sportdrank drinken. Zij kiezen ervoor om de motor te laten draaien op suikers. Je suikervoorraad raakt relatief snel op en als je niet steeds bij tankt, is die bron na 45 minuten tot een uur opgedroogd. Dan komt de bekende man met de hamer langs.
Als je langdurig je motor wil laten draaien, is het handig om een andere brandstof te gebruiken. Een alternatief kan zijn: vet als brandstof. Het lastige is wel dat je je lijf dan moet leren om vet als voorkeursbrandstof te kiezen. Normaal kiest jou lichaam voor suiker, want dat is makkelijker op te nemen. Om je lijf te trainen om toch vet te verwerken, kun je kiezen voor intermittent fasting. Daarmee geef je je lijf een bepaald aantal uren per etmaal geen nieuwe brandstof, en dan leert het om opgeslagen brandstoffen aan te spreken. Je vetreserves, vooral. Daarmee train je je lichaam om vet als voorkeursbrandstof te zien.
Een ander alternatief is vet eten om vet te verbranden. Een dieet met weinig koolhydraten en een hoger vetgehalte. Wat je erin stopt, gaat je lijf gebruiken. Dus als je vette voeding als avocado’s eet, goede vis, echte boter, eieren, goed (onbewerkt) vlees, dan leert je lijf ook om vet goed te verwerken.
Met vet eten bedoelen we overigens niet: patat en een bamihap uit de frituur. Het wordt weliswaar in vet gebakken, maar bestaat vooral uit koolhydraten en minder uit vet dan je misschien zou denken. Wat er wel in zit is bovendien verwerkt vet uit de fabriek, dat verteert je lijf slechter dan plantaardige vetten of het vet uit vis en goed vlees.
Wat ook helpt is om na de training geen suikerdrank als AA Drink of een shake met fruitsuikers te nemen, maar juist eiwitten en vetten. Dan dwing je je lijf na de training om die stoffen aan te spreken en raakt het daar steeds meer aan gewend.
Als je als sporter je lijf uit de suikerverbranding wil halen, kan je dus vanaf je bordje bijsturen. Belangrijk is wel om een duurzame keuze te maken. Je kunt niet de ene week dit doen en de andere week iets anders in de hoop dat er dan iets gebeurt. Pas als je structureel kiest voor een manier van eten, zul je er de voordelen van ondervinden voor de sportprestaties en je dagelijks leven.
Is suiker slecht? Nee, suiker is niet per definitie ongezond. Als je het op de juiste momenten uit de juiste bronnen haalt, is het goed voor je. Voor suiker geldt wat voor vrijwel alle stoffen geldt: het gaat er vooral om hoé je het tot je neemt, hoeveel en op welk moment. Goed eten begint bij bewust eten.
