De sport brede campagne Onze Club Is Voor Iedereen geeft aandacht aan diversiteit en inclusie. Misschien een beetje modieuze termen, maar het gaat er gewoon om dat iedereen welkom is. De vechtsport is van oudsher zeer kleurrijk, ook wat betreft de achtergrond van de beoefenaars. Toch liggen er nog kansen om nieuwe groepen over de drempel te krijgen. Bijvoorbeeld knokkers met een lichamelijke of geestelijke beperking. In deze serie lichten we een aantal sportscholen uit die wellicht anderen inspireren om ook een breder publiek aan te spreken.
SportsArt Den Helder van kickboks- en muaythai-fenomeen Jorina Baars is een ‘gewone’ sportschool, waar iedereen welkom is om op eigen niveau te trainen. Maar SportsArt biedt ook speciale lessen voor een bijzondere groep sporters. Op maandagochtend en donderdagavond heeft zij een groep op de mat met een extra uitdaging: de ziekte van Parkinson.
Vechtsporten zijn voor de gemiddelde sporter al complex. Hoe is dat voor mensen met Parkinson?
“Je moet in vechtsporten je balans bewaken, je energie goed verdelen, je dekking op orde houden, je tegenstander lezen en aanvallen plaatsen. Zelfs in de meest eenvoudige vorm is boksen al een dubbele taak: je moet stappen én stoten. De ziekte van Parkinson maakt het juist moeilijker om verschillende taken te combineren. Maar het trainen daarvan biedt patiënten precies de oefening die ze nodig hebben. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat boksen de ontwikkeling van de ziekte vertraagt.”
Hoe ben je er op gekomen om Parkinson Boxing te gaan geven?
“Mijn buurman, die de ziekte heeft, wees mij op een artikel over een onderzoek waaruit bleek dat boksen een vertragend effect heeft op de ontwikkeling van Parkinson. En later die dag kwam Danique de Klein, die mijn partner in dit project werd, met hetzelfde artikel. Zo ontstond het idee om trainingen te geven.”
Waar hebben jullie de kennis vandaan om dit te kunnen doen?
“Danique werkt als casemanager bij Geriant, een organisatie voor mensen die te maken hebben met geheugenproblemen en dementie. Zij verzorgt met regelmaat kickboks- of bokszaklessen bij SportsArt. Samen hebben we de cursus Parkinson Boxing met goed resultaat afgerond. Parkinson Boxing wordt ondersteund door ParkinsonNet. We hebben bovendien contact met een gespecialiseerde Parkinson fysiotherapeut. Ook na de cursus blijven we bijleren. Ik heb bijvoorbeeld ook een bijscholingscursus voor verpleegkundigen gedaan over Parkinson.”
Is het niet risicovol om mensen met gezondheidsproblemen een vechtsport te laten doen?
“Parkinson boksen doen we zonder echt contact. We stoten alleen op elkaars bokshandschoenen of op de bokszak. Zeker niet naar het hoofd. We ontwikkelen de trainingen heel doelgroep gericht om de training zo veilig mogelijk te houden. Het is namelijk veel meer dan alleen trainen met bokshandschoenen aan. We doen ook circuits, oefeningen met stuiterende ballen, met het gooien en vangen van ballen, zowel met links als met rechts. De rode draad is eigenlijk steeds: dingen gelijktijdig doen. Dat kan ook zijn dat ze een bal overgooien en steeds een naam met de volgende letter van het alfabet noemen: Annie, Bertus, Corrie, Daniel, enzovoorts. Dat maakt het ook makkelijker om het gevarieerd te houden.”
Wat maakt het voor jou als sportschoolhouder en trainer leuk om te doen?
“Het is een heel andere doelgroep. Het vraagt iets meer geduld, maar zo word ik zelf ook uitgedaagd om mezelf te ontwikkelen. Ik kan wel dertig jaar dezelfde ‘gewone’ trainingen afwerken, maar met meer variatie blijft mijn werk natuurlijk ook langer leuk.”
Verandert het je sportschool, deze nieuwe doelgroep?
“Wij hadden altijd al een heel breed publiek, letterlijk van 6 tot 86 jaar oud. Maar deze groep heeft wel zijn eigen uitdagingen, en daar moet iedereen een beetje rekening mee houden. Maar het gaat goed samen met het reguliere publiek. Ik zie dat als iemand van de Parkinson-groep een mindere dag heeft en erg slecht loopt, dat de wedstrijdkickboksers hem ondersteunen als hij van of naar de kleedkamer moet, of de trap moet nemen. Dat vind ik mooi.”
Is er ondersteuning uit fondsen of instellingen?
“Helaas nog niet. Ik heb begrepen dat er wel aan wordt gewerkt om het vergoed te krijgen via de zorgverzekering, maar kan dat nog niet. Dat zou denk ik wel goed zijn, want het verlaagt de drempel als de kosten worden opgevangen.”
Heb je tips voor andere vechtsportschoolhouders die iets soortgelijks willen doen?
“Als je denkt dat je het geduld kunt opbrengen, want dat is wel een vereiste, zou ik het zeker proberen. Het geeft meerwaarde aan je sportschool, het is goed voor de saamhorigheid en het sociale karakter van de gym. En door dit te doen heeft je sportschool ook meerwaarde voor de samenleving. En vooral ook voor de doelgroep, die even sporter kan zijn en geen patiënt.”
Onze club is voor iedereen
Als het aanbod goed wordt afgestemd op de vraag, zullen meer en meer mensen de weg naar de vechtsportschool weten te vinden. In deze serie artikelen lichten we sportscholen uit die met succes nieuwe groepen aanspreken en een cultuur van inclusiviteit hebben ontwikkeld. In de hoop dat deze ‘best practices’ anderen zullen inspireren. De campagne Onze club is voor iedereen biedt vanuit NOC*NSF ondersteuning aan clubs, verenigingen en sportondernemers die actief werk willen maken van diversiteit en inclusie. Er is daarvoor een menukaart ontwikkeld met onder meer gratis workshops en trainingsprogramma’s.
Eerder in deze serie:
